Menu

Haoussa

Le haoussa ou hausa (autonyme : harshen Hausa) est une langue tchadique (une des branches de la famille des langues afro-asiatiques) parlée dans une grande partie du continent africain, principalement au Nigéria et au Niger, mais également au Cameroun, au Soudan, au Tchad, au Bénin, au Ghana, au Togo, en Centrafrique, au Gabon et au Burkina Faso. Le haoussa est une des principales langues apprises et parlées au Nigeria, avec l'anglais (Nigerian English ou Nigerian Standard English), le pidgin nigérian, le yoruba et l'igbo. Utilisé comme première langue dans une partie du Nord du Nigeria et du Sud du Niger, principalement par les personnes se définissant comme « Haoussas » (en haoussa Hausawa), il sert également de langue véhiculaire dans une aire beaucoup plus large, incluant notamment une grande moitié nord du Nigéria et de nombreux locuteurs dans la quasi-totalité des grandes aires urbaines du pays, ainsi que le sud du Niger. Il serait la troisième langue la plus parlée du continent. Le haoussa comprend plusieurs variantes dialectales, entre lesquelles il y a intercompréhension.Le haoussa ou hausa (autonyme : harshen Hausa) est une langue tchadique (une des branches de la famille des langues afro-asiatiques) parlée dans une grande partie du continent africain, principalement au Nigéria et au Niger, mais également au Cameroun, Soudan, Tchad, Bénin, Ghana, Togo, Centrafrique, Gabon et Burkina Faso. Le haoussa est une des principales langues apprises et parlées au Nigeria, avec l'anglais (Nigerian English ou Nigerian Standard English), le pidgin nigérian, le yoruba et l'igbo. Utilisé comme première langue dans une partie du Nord du Nigeria et du Sud du Niger, principalement par les personnes se définissant comme « Haoussas » (en haoussa Hausawa), il sert également de langue véhiculaire dans une aire beaucoup plus large, incluant notamment une grande moitié nord du Nigéria et de nombreux locuteurs dans la quasi-totalité des grandes aires urbaines du pays, ainsi que le sud du Niger. Il serait la troisième langue la plus parlée du continent. Le haoussa comprend plusieurs variantes dialectales, entre lesquelles il y a intercompréhension.

Harshen Hausa, na ɗaya daga cikin rukunin Harsunan Chadic, kuma a ƙungiyar Harsunan Chadic kan, wanda ke cikin iyalin harshen Afroasia. Harshen Hausa ɗaya ne daga cikin harsunan Najeriya. Shi ne yare mafii girma a ƙasar Najeriya. Masu magana da harshen Hausa a Najeriya sun kai kashi hamsin da biyar (55%) na al'ummar ƙasar. Harshen Hausa yana yaďuwa ne ta hanyar ƴan-kasuwa. Ƴan kasuwar da suke tafiya daga ƙasar Hausa zuwa wasu ƙasashe da Nufin yin kasuwanci, hakan ya ƙara daukaka harshen Hausa da Hausawa a fadin duniya. Idan aka ce Hausa ana nufin duk wani abu da yake da alaƙa da Hausawa ko kuma ƙasashensu, da harshen su. Hausawa nada asali a Kasar Najeriya da kasar Habasha wato (Ethiopia), wanda ya yaɗu a duk fadin duniya. Ana kuma kiran masu amfani da harshen da suna Hausawa, ƙasar Hausa tana da tarihi mai yawa, tun kafin zuwan Turawa da Larabarawa kasar Hausa, Hausawa suna da sarakuna da sutturu da sana'oi masu tarin yawa.Misalan sarakuna sarkin musulmi, sarkin Kano, Sarkin Zazzau, Sarkin Katsina, Sarkin Daura, Sarkin Gombe da sauran su. Misalan sutura babbar riga, kwado da linzami, yar shara da sauran su. Misalan sana’oi fawa, noma, kiwo, saka, farauta, kira da sauran su. Akwai yardar cewa yaren Hausa ya samo asali ne daga Bayajidda wanda Balarabe ne, ya zo kasar Hausa a garin Daura domin kasuwanci. Amma Kuma wannan magana ta tarihin Bayajidda akwai maganganu a kanta.Harshen Hausa, na ɗaya daga cikin rukunin Harsunan Chadic, kuma a ƙungiyar Harsunan Chadic kan, wanda ke cikin iyalin harshen Afroasia. Harshen Hausa ɗaya ne daga cikin harsunan Najeriya. Shi ne yare mafii girma a ƙasar Najeriya. Masu magana da harshen Hausa a Najeriya sun kai kashi hamsin da biyar (55%) na al'ummar ƙasar. Harshen Hausa yana yaďuwa ne ta hanyar ƴan-kasuwa. Ƴan kasuwar da suke tafiya daga ƙasar Hausa zuwa wasu ƙasashe da Nufin yin kasuwanci, hakan ya ƙara daukaka harshen Hausa da Hausawa a fadin duniya. Idan aka ce Hausa ana nufin duk wani abu da yake da alaƙa da Hausawa ko kuma ƙasashensu, da harshen su. Hausawa nada asali a Kasar Najeriya da kasar Habasha wato (Ethiopia), wanda ya yaɗu a duk fadin duniya. Ana kuma kiran masu amfani da harshen da suna Hausawa, ƙasar Hausa tana da tarihi mai yawa, tun kafin zuwan Turawa da Larabarawa kasar Hausa, Hausawa suna da sarakuna da sutturu da sana'oi masu tarin yawa. Misalan sarakuna sarkin musulmi, sarkin Kano, Sarkin Zazzau, Sarkin Katsina, Sarkin Daura, Sarkin Gombe da sauran su. Misalan sutura babbar riga, kwado da linzami, yar shara da sauran su. Misalan sana’oi fawa, noma, kiwo, saka, farauta, kira da sauran su. Akwai yardar cewa yaren Hausa ya samo asali ne daga Bayajidda wanda Balarabe ne, ya zo kasar Hausa a garin Daura domin kasuwanci. Amma Kuma wannan magana ta tarihin Bayajidda akwai maganganu a kanta.Harshen Hausa, na ɗaya daga cikin rukunin Harsunan Chadic, kuma a ƙungiyar Harsunan Chadic kan, wanda ke cikin iyalin harshen Afroasia. Harshen Hausa ɗaya ne daga cikin harsunan Najeriya. Shi ne yare mafii girma a ƙasar Najeriya. Masu magana da harshen Hausa a Najeriya sun kai kashi hamsin da biyar (55%) na al'ummar ƙasar. Harshen Hausa yana yaďuwa ne ta hanyar ƴan-kasuwa. Wato yan kasuwan da suke tafiya daga ƙasar Hausa zuwa wasu ƙasashe da Nufin yin kasuwanci, hakan ya ƙara daukaka harshen Hausa da Hausawa a fadin duniya. Idan aka ce Hausa ana nufin duk wani abu da yake da alaƙa da Hausawa ko kuma ƙasashensu, da harshen su. Hausawa nada asali a Kasar Najeriya da kasar Habasha wato (Ethiopia), wanda ya yaɗu a duk fadin duniya. Ana kuma kiran masu amfani da harshen da suna Hausawa, ƙasar Hausa tana da tarihi mai yawa, tun kafin zuwan Turawa da Larabarawa kasar Hausa, Hausawa suna da sarakuna da sutturu da sana'oi masu tarin yawa. Misalan sarakuna sarkin musulmi, sarkin Kano, Sarkin Zazzau, Sarkin Katsina, Sarkin Daura, Sarkin Gombe da sauran su. Misalan sutura babbar riga, kwado da linzami, yar shara da sauran su. Misalan sana’oi fawa, noma, kiwo, saka, farauta, kira da sauran su. Akwai yardar cewa yaren Hausa ya samo asali ne daga Bayajidda wanda Balarabe ne, ya zo kasar Hausa a garin Daura domin kasuwanci. Amma Kuma wannan magana ta tarihin Bayajidda akwai maganganu a kanta.Harshen Hausa, na ɗaya daga cikin rukunin Harsunan Chadic, kuma a ƙungiyar Harsunan Chadic kan, wanda ke cikin iyalin harshen Afroasia. Harshen Hausa ɗaya ne daga cikin harsunan Najeriya. Shi ne yare mafii girma a ƙasar Najeriya. Masu magana da harshen Hausa a Najeriya sun kai kashi hamsin da biyar (55%) na al'ummar ƙasar. Harshen Hausa yana yaďuwa ne ta hanyar ƴan-kasuwa. Wato yan kasuwan da suke tafiya daga ƙasar Hausa zuwa wasu ƙasashe da Nufin yin kasuwanci, hakan ya ƙara daukaka harshen. Hausa da Hausawa a fadin duniya. Idan aka ce Hausa ana nufin duk wani abu da yake da alaƙa da Hausawa ko kuma ƙasashensu, da harshen su. Hausawa nada asali a Kasar Najeriya da kasar Habasha wato (Ethiopia), wanda ya yaɗu a duk fadin duniya. Ana kuma kiran masu amfani da harshen da suna Hausawa, ƙasar Hausa tana da tarihi mai yawa, tun kafin zuwan Turawa da Larabarawa kasar Hausa, Hausawa suna da sarakuna da sutturu da sana'oi masu tarin yawa. Misalan sarakuna sarkin musulmi, sarkin Kano, Sarkin Zazzau, Sarkin Katsina, Sarkin Daura, Sarkin Gombe da sauran su. Misalan sutura babbar riga, kwado da linzami, yar shara da sauran su. Misalan sana’oi fawa, noma, kiwo, saka, farauta, kira da sauran su. Akwai yardar cewa yaren Hausa ya samo asali ne daga Bayajidda wanda Balarabe ne, ya zo kasar Hausa a garin Daura domin kasuwanci. Amma Kuma wannan magana ta tarihin Bayajidda akwai maganganu a kanta.

Article premier de la déclaration universelle des droits de l'homme

Article premier de la Déclaration universelle des droits de l'homme (voir le texte en français) Mataki na farko Su dai yan-adam, ana haifuwarsu ne duka yantattu, kuma kowannensu na da mutunci da hakkoki daidai da na kowa. Suna da hankali da tunani, saboda haka duk abin da za su aikata wa juna, ya kamata su yi shi a cikin yan-uwanci.

Alphabets

  • écriture laotienne
  • alphabet arabe
  • alphabet latin

Bibliographie

type : Document

A History of the Hausa Language: Reconstruction and Pathways to the Present Newman, Paul 2022

  • Auteur : Newman, Paul
  • Editeur : Cambridge University Press
  • Date de création :
  • Référence bibliographique : Newman, Paul. 2022. A History of the Hausa Language: Reconstruction and Pathways to the Present. Cambridge: Cambridge University Press.
type : Document

Jang, Tae-Sang 2012 Hausa grammar

  • Auteur : Jang, Tae-Sang
  • Editeur : Hankuk University of Foreign Studies Books
  • Date de création :
  • Référence bibliographique : Jang, Tae-Sang. 2012. Hausa grammar. Seoul: Hankuk University of Foreign Studies Books.
type : Document

Karekare-English-Hausa dictionary : second edition Tikau, Abubakar Idris and Yusuf, Ibrahim 2009

  • Auteur : Tikau, Abubakar Idris and Yusuf, Ibrahim
  • Editeur : Ajami Press
  • Date de création :
  • Référence bibliographique : Tikau, Abubakar Idris and Yusuf, Ibrahim. 2009. Karekare-English-Hausa dictionary : second edition. In Schuh, Russell G. (ed.) Potiskum: Ajami Press.
type : Document

Caron, Bernard and Amfani, Ahmed H. 2000 Dictionnaire Français-Haoussa

  • Auteur : Caron, Bernard and Amfani, Ahmed H.
  • Editeur : Karthala
  • Date de création :
  • Référence bibliographique : Caron, Bernard and Amfani, Ahmed H. 2000. Dictionnaire Français-Haoussa. Paris: Karthala. 412pp.
type : Document

Anonymous 1939 Coutumes haoussa et peul

  • Auteur : Anonymous
  • Date de création :
  • Référence bibliographique : Anonymous. 1939. Coutumes haoussa et peul. Publ. Com. Et. Hist. Scient. Afr. Occ. Franc., ser. A 10. 261-301.

A History of the Hausa Language: Reconstruction and Pathways to the Present Newman, Paul 2022

  • Auteur : Newman, Paul
  • Editeur : Cambridge University Press
  • Date de création :
  • Référence bibliographique : Newman, Paul. 2022. A History of the Hausa Language: Reconstruction and Pathways to the Present. Cambridge: Cambridge University Press.

Jang, Tae-Sang 2012 Hausa grammar

  • Auteur : Jang, Tae-Sang
  • Editeur : Hankuk University of Foreign Studies Books
  • Date de création :
  • Référence bibliographique : Jang, Tae-Sang. 2012. Hausa grammar. Seoul: Hankuk University of Foreign Studies Books.

Karekare-English-Hausa dictionary : second edition Tikau, Abubakar Idris and Yusuf, Ibrahim 2009

  • Auteur : Tikau, Abubakar Idris and Yusuf, Ibrahim
  • Editeur : Ajami Press
  • Date de création :
  • Référence bibliographique : Tikau, Abubakar Idris and Yusuf, Ibrahim. 2009. Karekare-English-Hausa dictionary : second edition. In Schuh, Russell G. (ed.) Potiskum: Ajami Press.

Caron, Bernard and Amfani, Ahmed H. 2000 Dictionnaire Français-Haoussa

  • Auteur : Caron, Bernard and Amfani, Ahmed H.
  • Editeur : Karthala
  • Date de création :
  • Référence bibliographique : Caron, Bernard and Amfani, Ahmed H. 2000. Dictionnaire Français-Haoussa. Paris: Karthala. 412pp.

Anonymous 1939 Coutumes haoussa et peul

  • Auteur : Anonymous
  • Date de création :
  • Référence bibliographique : Anonymous. 1939. Coutumes haoussa et peul. Publ. Com. Et. Hist. Scient. Afr. Occ. Franc., ser. A 10. 261-301.

Codes de langue

SOURCE Code URL
code iso 639-1 de la langue ha
Code iso 639-2 hau
Code iso 639-3 hau